Bulgaristan’da Türklerin isimlerinin zorla değiştirilmesinden 35 yıl sonra ‘Soya Dönüş’ kurbanlarından biri olan Safiye Yurdakul davanın soruşturmasında geciktirilmesinden dolayı savcılığı mahkum etmeyi başardı.

Safiye Yurdakul babası Bulgaristan’da komünizm döneminde Belene toplama kampına göderildiğinde daha çocuk yaştaydı. O dönemde ismi zorla değiştirilen, anadili Türkçe konuşması yasaklanan Safiye daha sonra ailesiyle birlikte Türkiye’ye göç etmeye zorlanır.

Safiye Yurdakul’un mağruz kaldığı zulüm 1984’te başlayan ‘Soya Dönüş’ (Vızroditelen Protses) adı altındaki asimilasyona maruz kalan binlerce aileden biri. Totaliter komüniz döneminde ‘Soya Dönüş’ (1984-1989) döneminde Bulgaristan’daki Türk ve Müslüman azınlığın zorla asimilasyona tutulduğu dönemdir.

Safiye Yurdakul Bulgaristan Savcılığı’nı söz konusu dönemdeki suçlar hakkında açılan davanın görülmemesi ve karara bağlanma hakkından mahrum olmasından dolayı mahkum etmeyi başardı.

Hakim Valeriya Bankova’nın başkanlığında görülen davada Sofya Şehir Mahkemesi Safiye Yurdakul’a Devlet ve Belediye Sorumluluk Kanunu (Закона за отговорността на държавата и общините за вреди (ЗОДОВ)) çerçevesinde 40 bin leva tazminat ödemesini hükmetti. lex.bg’nin haberine göre, karar 10 Aralık’ta alınmış olmasına rağmen ancak şimdi duyuruldu.

Mahkemeye dava kapasamında sunduğu dilekçede Safiye Yurdakul 1985 yılına kadar ailesiyle birlikte Razgrad’a bağlı Kiçenitsa (Killi Kuyucuk) köyünde ikamet ettiği belirtilir. O zamana kadar mutlu bir çocukluğu olduğu, fakat zorla ismi değiştirildiği ve çocukluk piskolojisini olumsuz etkilediği ifade edilir. Tek desteği babasıyla gerçekleştirdiği konuşmalarda bulduğunu söyledi. 1985 yılının baharında babasının tutuklandığını, ailesi ancak 6 ay sonra Belene toplama kampında tutulduğu haberini alır. Safiye ise babasını ancak 1 yıl sonra ziyaret edebilir.

Babasını ziyaret ettiklerinde kendisini tanıyamadığını ve babasının neden hapiste olduğunu anlayamadığını söylüyor. Ziyaretlerden birinin görgü tanığı kişi Safiye’nin baba özlemiyle babasının kucağına kendini attığını; fakat gardiyanlardan biri kendisini ittiğini babasına ise ceza olarak ziyaret yasağı konduğu ifade edildi.

Hapishanede hastalanan Safiye’nin babası Vidin’e bağlı Rujentsi köyüne sürgün edilir. 1988 yılında serbest bırakılan Safiye’nin babasına gerekçe şöyledir: sağlık durumunun kötüleşmesi, ailevi şartların zorluğu ve ‘davranışlarındaki iyileşmeler’ gösterilir.

1989 yılında polis aileye pasaportlarını teslim ederek 12 saat içerisinde ülkeyi terk etmeleri söylenir. Böylelikle Safiye Yurdakul hasta iki ebeveyn ve sadece el çantasıyla kendini Türkiye’de bulur.

Davada hakim Valeriya Bankova aldığı kararla ‘Soya Dönüş’le ilgili suçluların araştırılması 28 yıl geçmiş olması bahane edilemeyeceğini hükmetti.

Mahkeme, Safiye’nin ailesinin başına gelenleri kimlik duygusunu (aidiyet) temelden sarstığını ve zarara uğrattığı, her kişiye normal çocukluk yaşaması gerektiği kabul etti.

Hakim Valeriya Bankova değerlendirmesinde şöyle yazmaktadır: ‘Özgürlük, etnik aidiyet, isim, anadili, zorla asimilasyona uğramak gibi en kıymetli değerler söz konusu olduğunda adalet yoksunluğu o kadar güçlüdür ki; genel olarak hukuk devletine güveni sarsmaktadır.’

Söz konusu davadan bir yıl önce ise Şükrü Mehmed ‘Soya Dönüş’ün başka bir mağduru uzun süren araştırmalardan dolayı Bulgaristan Savcılığını mahküm etmişti.

Bakış.bg