AB Komisyonu’nun yeni ehliyet yönergesi, ehliyetlerin süresiz geçerliliğini ortadan kaldırıyor. Bu da 57 milyon sürücünün her 15 yılda bir zorunlu bir testten geçmesi anlamına geliyor. AB Parlamentosu oylama yaptı ve sorumluluğu üye ülkelere devretti.

Avrupa Parlamentosu, sürücülerin ehliyetlerini muhafaza edebilmeleri için gelecekte her 15 yılda bir sağlık kontrolünden geçmeleri gerekip gerekmeyeceğini oyladı. Bu kontrol scooter ve motosiklet sürücüleri için de zorunlu hale getirilecek.

Zorunlu sağlık kontrolü sadece yaşlıları değil tüm sürücüleri etkileyecek; Almanya’da halen ehliyet sahibi olan yaklaşık 57 milyon kişi bu durumdan etkilenecek.

AB Komisyonu, sürücülerin her 15 yılda bir ehliyet için yeniden başvuruda bulunmalarını ve sağlık testlerinden geçmelerini ya da sağlık durumlarıyla ilgili beyanda bulunmalarını önermişti. Çarşamba günü Parlamento, bazılarının halihazırda ilgili yasalara sahip olduğu üye devletlere kararın bırakılması lehinde oy kullandı.

Öte yandan, Almanya Ulaştırma Bakanı Volker Wissing (FDP) Komisyon’un önerisini eleştirdi. Bakan Wissing, verdiği demeçte, ‘Eyaletlerde zorunlu olarak doldurulması gereken beyannamelerin ve sürücülüğe elverişlilikle ilgili tıbbi raporların muazzam bir bürokratik yük olduğunu düşünüyorum. Eğer karar verme yetkisi üye devletlere bırakılacaksa, Almanya’da böyle bir yasanın gündeme gelmemesi gerekir’ dedi.

Peki, Almanya Komisyon’un önerisini uygularsa sürücülere ne olur?

– Testi reddeden ya da başarısız olan sürücülerin ehliyetleri iptal edilecek. Sürücülerin testi tekrarlama seçeneğine sahip olup olmayacakları ya da tamamen yeni bir ehliyet almak zorunda kalıp kalmayacakları henüz belli değil. AB yasaları Alman yasalarından daha öncelikli olduğu için, bu aynı zamanda birçok sürücü için aslında hala belirsiz bir süre için geçerli olan ehliyetin de tarih olacağı anlamına geliyor. Brüksel’den gelen yeni düzenlemelerin, özellikle arabası olan profesyonel sürücüler (ilgili testler bir süredir kamyon sürücüleri için zorunlu) ve arabalarına bağımlı olan taşıt sürücüleri için pek de iyi karşılanması beklenmiyor.

– Zorunlu testin ayrıntıları henüz kesinleşmedi, ancak sürücüler diğer şeylerin yanı sıra bir görme ve işitme testinden geçmek zorunda kalacaklarını düşünebilirler. Psikolojik testler gibi başka yetenek testleri de bu kapsama girebilir.

– Buna ek olarak, özellikle yaşlı sürücüler, kalp hastalığı, diyabet veya felç gibi belirli ‘sinyal hastalıklarının’ gelecekte ehliyetlerinin iptal edilmesine yol açabileceğini düşünmeliler. Şimdiye kadar, bu tür nedenlerle ehliyetin geri alınması prensipte mümkündü, ancak sadece yetkililerin bu tür hastalıklardan haberdar olması ve sürücünün araç kullanmaya uygunluğu konusunda şüpheleri olması durumunda geçerliydi. Testlerin kesin gerekliliklerine üye devletlerin kendilerinin karar verip vermeyeceği henüz belli değil.

Yeni kurallar henüz kanun hükmünde değil. AB’nin 1980’den bu yana dördüncü ehliyet yönergesi için prosedürün hala deneme süreci olarak adlandırılan, Parlamento, AB Komisyonu ve üye devletler arasında daha fazla istişareden geçmesi gerekiyor. Avrupa seçimlerinden önce yani 9 Haziran 2024’ten önce tamamlanması beklenmiyor.