Bulgaristan Turizm Bakanlığı’na göre turizm sektörü 2018’de yaklaşık 4 milyar euro ciro ile ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının %12’sini temsil etti. Ancak, Bulgaristan’ın henüz tercih edilen bir turizm destinasyonu haline gelmek icin alternative bir çözüm üretemediği belirtildi.

Turizm sezonu başlarken meydana gelen yüzde 20 oranında ani düşüş ise Bulgar turizminde tehlike çanlarının habercisi olarak görüldü. Bunda ise ülkenin en büyük turizm tesislerinin bulunduğu ve gelirin yüzde 70’inin gerçekleştiği Karanediz sahillerinin betonlaşmaya terkedilmesinin etken olduğu belirtildi.

Özellikle Bulgaristan sınırından geçerek Ege denizi’ne doğru giden turistlerin Yunanıstan sınırında uzun kuyruklar yaptıkları gözlendi.

Bu arada 2019 yazının turizm sezonu başlangıcında Karadeniz’deki başlıca Bulgar turizm merkezlerinde boş plajların ve kapalı plaj şemsiyelerinin görüntüleri olduğu belirtildi.

Bulgar turizmindeki tartışmalar kısa bir süre sonra, sosyal medyadan siyasi arenaya sıçradı. Bu sonucun atılan yanlış adımlarla sorumsuz politikaların yarattığı kontrol dışı fiyatların ve Karadeniz kıyılarının düzensiz yerleşimle aşırı sömürülmesinin kaçınılmaz bir sonucu olduğu anlatıldı. Bazıları ise, sektörün güçlü büyümesinin ardından meydana gelen doğal bir çözümden bahseder oldu.

Sadece konaklama değil, yan etkenler de var

Mevsim olgunlaşırken, kıyamet senaryoları ortaya atılırken, Bulgaristan’da geliştirilen turizm modelinin uzun vadeli sürdürülebilirliği konusunda birçok soru açıkta kalıyor.

Ancak, Turizm Bakanlığı verilerine göre, sektör özellikle doğrudan gelirlere ek olarak ekonominin önemli bir dilimini, ülkenin gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 12’sini temsil ediyor. Ayrıca her zaman kolayca ölçülemez olan ulaşım, yemek, servis gibi diğer branşlarda harcama yapan turistlerin varlığı da düşünülüyor.

Yüzde 20 oranında sert düşüş

2018 yılında 8,4 milyar leva (4,3 milyar euro) toplam ciro kaydeden tüm Bulgar turizm pastasının yüzde 70’i, yaklaşık 400 kilometrelik Karadeniz kıyısına yayılmış olan turizm tesisleri çevresinde dönen yaz turizmiyle temsil ediliyor.

Bu nedenle, temmuz başında gelen ve 2018’den bu yana yapılan rezervasyon ve konaklamalarda yüzde 20 oranında sert bir düşüş sergileyen ilk önemli istatistiklerin endişeleri, acılığını ve tartışmasını hızla artırdığı görülüyor.

Bölgedeki istikrarsızlıktan yararlandı

Uzmanlara göre, rekabette yaşanan sorunlara, kendi erdemlerine göre daha fazla teşekkür etmek gerekirse, Bulgaristan’daki yaz turizminin son yıllarda gerçekten önemli, bazen tedirgin bir büyüme kaydettiği söylenmelidir.

Aslında son birkaç yıl, siyasi depremler arasında, terör sorunları ve istikrarsızlığın turist akışlarında bir çöküş gördüğü Türkiye, Tunus ve Mısır gibi Akdeniz’deki bazı klasik turistik yerler için son derece zor oldu.

Bulgaristan temmuz 2012’de Burgaz havaalanında İsrail turistlerine kanlı saldırı yapılması dışında geleneksel olarak daha az popüler bir destinasyon, ancak yıllarca istikrarlı ve sessiz ülke olarak birçok turist yabancı için kendisini ‘B Planı’ olarak kabul ettirdi.

Patlamadan sonra düşüş

Almanya, İngiltere, Rusya, Ukrayna ve pek çok Orta ve Doğu Avrupa ülkesi turisti genellikle demir perde zamanından beri Bulgar Karadeniz’i çoktan tanıdı.

Ancak sorun şu ki, Bulgaristan’ın ‘alternatif çözüm’ den ‘tercih edilen varış yerine’ gidebilmesi ülkeyi yeni tanıyan ve gelmeye başlayan yabancı turister nedeniyle henüz istenmedi. Ancak turizmde meydana gelen patlama görünümü son yıllarda hızlı bir şekilde tükendi gibi görünüyor. Bu yıl da etkileyici bir düşüş gerçekleşti.

Son hesaplamalar, sadece sezonun sonunda yapılabilir. Ancak 2019 için trendin yazın son haftalarında tersine çevrileceği muhtemel görülmüyor.

Ancak veriler net görünüyorsa bile, yorumlamalar tartışmaya açıktır. Örneğin tartışılan unsurlardan biri, yıllardır süren kaotik gelişme, spekülasyon ve vahşi inşaatın ardından Bulgar turistlerin kendi sahil şeridi ile işkence görmesidir.

Yunanistan sınırındaki kuyruklar vesilesiyle, Dnevnik gazetesi günlük olarak uzun ve açık bir başlıklı şöyle bir başyazı yayınladı: ‘Bu yaz Bulgaristan’da turistin Karadeniz’deki aşırı inşaatı kınamasını temsil ediyor. Evet, Bulgarlar protesto etmekten hoşlanmaz; ancak onları mafya için ödemeleri gereken Karadeniz kıyısına gitmeleri için zorlayamazsınız’.

Kaynak: Osservatorio, turkiyeturizm.com