Tarihi olarak her iki halk kötü hatıralara sahip olmasına rağmen son dönemde kültürel yakınlaşma ivmesi yakalayan Türkiye ve Bulgaristan, iş birliğini edebiyatla bir adım daha ileri taşıyor.

İki ülke arasında ilk defa kısa öykü antolojisi ‘Dört Yol Ağzından Hikâyeler’ Türkçeye çevrilerek yayımlandı.

Uluslararası üne sahip 12 çağdaş Bulgar yazarın antoloji kitabı önceki gün İstanbul’da tanıtıldı.

Boğaziçi Üniversitesi Rektörlük Konferans Salonu’nda gerçekleşen etkinliğe, Bulgaristan Kültür Bakanı Boil Banov ve Bulgaristan Ankara Büyükelçisi Nadejda Neynski’nin yanı sıra antolojide hikâyeleri bulunan uluslararası üne sahip yazarlardan Zahari Karabaşliev, Dean Denev, Kalin Terziyski, Angel İgov, Peter Delçev, Vladimir Zarev, Peter Çuhov, Elena Aleksieva, Vesela Lyahova, Aleksandır Şpatov, Georgi Gospodinov ve Aleksandır Popov katıldılar.

Her türlü destek

Bulgar Bakan Banov, ‘Bu antoloji çalışmasından sonra eminim ki birçok gelişme yaşanacak. Yeni antolojiler, yeni kitaplar yazılacak ve basılacak. Bu konuda iyi iş birlikleri yapılacağına da inanıyorum. Büyükelçimizle çalışmaların yapılması için her türlü desteği vermeye hazırız’ diye konuştu.

Bulgaristan’ın Ankara Büyükelçisi Neynski ise ‘Bizim Türkiye ile hem kültür hem de tarihi değerler bağlamında bir çok ortak yönümüz var. Bu nedenle ben hazırlanan antolojinin Türkiye’de büyük bir ilgi göreceğini ve okunacağını düşünüyorum’ ifadelerini kullandı.

Etkinliğe katılan yazarlarla ‘Türk okur neden Bulgar yazarı okumalı?’ sorusuna cevap arandı. Ortak kültür ve tarihten ziyade iki ülke halkının aynı hissiyatlara sahip olduklarını dile getiren Bulgar yazarların her birinin Türkler ve Türkiye hakkında anlatacak en az bir noktaları olduğu dikkatimi çekti.

‘Okurlar yanıltıldı’

Georgi Gospodinov, ‘Biz yazarlar Bulgaristan’da bile bu şekilde çok zor bir araya geliyoruz. O yüzden Türkiye’deki buluşmamız çok önemli’ dedi. Türkçeye çevrilen ‘Hüznün Fiziği’ isimli eserinin en çok okunan 50 kitap arasında 26’ncı olduğuna ve üçüncü baskı yaptığına dikkat çeken Gospodinov, ‘Türkiye’de Bulgar edebiyatı neden okunmalı derseniz, genel anlamda aynı hassasiyetlere sahibiz. Tarihsel olarak her iki ülkedeki okurların yanıltıldığını düşünüyorum’ ifadelerini kullandı.

Alek Popov ise bir yazarın özellikle mizahı kullanan bir yazarın başka dilde okunmasında tercümenin büyük sıkıntı yarattığına işaret ederek, ‘Ama biz Balkan coğrafyasında yaşayanlar ortak şeylere gülüyoruz. Bu yüzden daha iyi anlaşıyoruz. İnsanlar birlikte gülüyorlarsa anlaşmaları daha yüksektir’ dedi.

‘Kenarda kalmışız’

Kalin Terziyski ise iki halk arasında fazla ortak nokta olduğuna işaret ederek şöyle dedi: ‘Biz de sizin gibi Avrupa ile Asya kenarında kalmışız. İki tarafa da yaranamıyoruz. Avrupalı ve Asyalının bakış açısı tamamen farklı. Asyalı için birey hiçbir şey ifade etmiyor. Avrupa için en önemli unsur. Biz belki Türklerden Avrupa’ya daha yakınız ama yine kenarındayız. Bu yüzden sürekli olarak her iki tarafın bakış açısıyla düşünmek zorunda kalıyoruz. Bu bizim ortak yanımız.’

‘Eski dostum okusun’

Bulgar ve Türkleri birleştiren şeylerin ayıran şeylere kıyasla çok daha fazla olduğuna dikkat çeken Zahari Karabaşliev ise ‘Çocukluğumda Seçkin diye çok yakın bir arkadaşım vardı. 89 göçü sırasında ayrıldık. İzmir’de yaşıyor şimdi. Bağlantımız koptu. Kitabımı okumasını isterim. Türklerin de anlayabildiği hikâyeler anlatmak istiyorum ve son kitabım Pera’da başlayıp İstanbul’da bitiyor’ dedi. Gerçekten çok fazla iki halkın birbirine benzediklerini ifade eden Elena Aleksieva da ‘Bu kadar ortak noktamız varken edebiyatta ortak noktayı neden yakalamayalım’ diye konuştu.

‘Birbirimizi daha iyi anlayacağız’

Bulgaristan Kültür Bakanı Boil Banov, Milliyet’e yaptığı açıklamada, iki ülke arasında kültürel anlamda ilişkilerin çok iyi bir yolda olduğunu ifade ederek, ‘Edebiyat anlamında da yapılan çalışmalar bu iki ülke halkının birbirini daha iyi anlamasını sağlayacaktır. Aynı zamanda ilişkilerin gelişmesine de katkı sağlayacaktır. Bu konuda Türk mevkidaşımla da sürekli görüşme halindeyim. Bulgaristan’da da Türk yazarlara büyük ilgi var. Aynı şekilde Bulgaristan’da da benzer projeleri destekleyeceğiz. Bunun gerçekleşmesini çok istiyorum’ dedi.

Büyükelçi Neynski de Bulgar yazarların Türkiye’de tanınmasının çok yavaş ilerleyeceğini bildiklerini ama yılmadan bunun için çalışacaklarını ifade etti.

Kaynak: Milliyet, İsmail Şahin