Dünyanın tanınmış online sanat dergilerinden Artsy’de yayınlanan yazıda Çin’in Xian şehrindeki ünlü taş askerlere (Terracota Warriors) geniş yer verildi. Kronos’tan Fetih Önal haberin ayrıntılarını paylaştı.

1974’de Çinli çiftçiler Çin’in ortalarında yerleşen Xian şehrinin yakınlarında doğal boyutlarda olan toprak altına gömülmüş taş heykellere rastladılar. Çin devleti tarafından belirlenen arkeoloji uzmanları dünyanın şimdiye kadar görmediği ve insanlık tarihinin en büyük yer altı heykel koleksiyonunu toprağı kazarak ortaya çıkardılar. Bu olağanüstü bulgular ülkenin tarihi ve zaman içinde değişimi ile alakalı insanlığa çok yeni anlayışlar sunuyor.

Arkeologların 22 metrekarelik yerin altından gün yüzüne çıkardığı 7 bin tuğla-renkli heykel savaş kıyafeti giydirilmiş ve sıra halinde dizilmiş savaşa hazır bir orduyu temsil ediyor. En şaşırtıcısı da her bir heykelin birbirinden tamamen farklı olması. Sakalları bile birbirinden farklı olan heykellerin bazılarının saçları topuz şeklinde toplanmış, bazıları bıyıklı, bazılarının kolları yanlarında bazılarının elleri bağlı şekilde duruyor. Hatta başlarındaki örtüler ve şapkalar bile birbirinden farklı şekilde dizayn edilmiş.

Arkeologlar bu askerlerin Çin’in birinci imparatoru olarak bilinen, manası Çin’in birinci hükümdarı demek olan Qin Shi Huangdi’nin (M.Ö. 259-210) mezarının yanına ölümden sonraki hayatta kendisini korumak için gömüldüklerini belirlediler.

Yerin altındaki dünya

Bu gömülü kompleksin kendisi çok büyük bir manzaraya sahip. Merkezinde kalan yer imparatorun kendi mezarı. Tarihsel yazılar bu yeraltı saray ve şehirlerini; bronz manzaranın içinden akan civa dolu nehirlerleri, enerjik doğal yaşamı ve imparatorun ölümden sonraki yaşantısı olarak tasvir ediyor. Aynı zamanda arkeologlar imparatorun mezar yapısına ve içeriğine zarar vermemek için dokunmamayı tercih ediyor.

Bununla birlikte yeraltında yayılan bu büyük odanın etrafındaki tepeler, heykellerin yapımında çalışmış bir çok zanaatkar, öldürülmüş prenses, kurban edilmiş hayvanlar ve hala zincirlere bağlı olan iskeletlerle dolu. Dikdörtgen şeklindeki duvar, merkezi heykelleri, toplu mezarları ve Taş Askerler ordusu ile birlikte 1 milden biraz daha az bir mesafe boyunca gömülü yapıtların olduğu alanı çevreliyor.

Döneminin ilerici imparatoru

Bütünüyle bu hazine antik Çin ve imparator Qin Shi Huangdi’nin muazzam başarıları hakkındaki detayları gün yüzüne çıkarıyor. M.Ö 221 yılına kadar imparator bölgedeki savaşan devletleri birleştirerek Sarı Nehirden Batı’ya doğru uzanan günümüzdeki modern Çin’in başlangıcı olan krallığı kurdu. Gümümüzdeki Çin Halk cumhuriyeti toprakları bu krallığın hüküm sürdüğü topraklar. Hükümdarlığı zamanında imparator Qin, Çin Seddi inşaatını başlatmış, ölçü ve ağırlık birimlerini imparatorluğun her yerinde standart hale getirmiş ve yazı dilini geliştirerek çağdaş Çin alfabesini oluşturmuştu.

Taş askerler ordusundan farklı olarak Qin hanedanlığı, imparatorlarının ölümünden sonra çok uzun süre hayatta kalmadı. İmparatorun mirasçıları ve aç gözlü danışmanları arasındaki iç anlaşmazlıklarda entrikacı siyasi danışman Zhao Gao tarafından yönlendirilen imparatorun oğlu Qin Ershihuang, imparatorluğu ülkenin sivil savaş neticesinde yıkılmasından önce sadece 3-4 yıl yönetebildi ve neticesinde Batı Han hanedanlığının ortaya çıkmasında öncelik etti. İmparator Qin’in mirası günümüze kadar varlığını devam ettirdi. Dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin, ismini imparator Qin’den almıştır. Modern Çin bir çok antik eser ve kurucu başarılarını ilk hükümdarlarına borçludur.

Günümüzdeki bilim adamları Taş askerler ordusunu (Terracota Army), Qin Shi Huangdi’nin kendi muazzam ordusunu savaşa nasıl hazırlayarak şehir devletlerini birleştirdiği konusunda bir model olarak göstermektedir. Şu an da Cincinnati Sanat Müzesinde ziyaretçilere açılan “Terracota Ordusu: Çin’in İlk İmparatoru” sergisinin küratörlerinden Hou Mei Sung “Biz Taş askerler ordusundan imparatorun nasıl bir askeri sisteme sahip olduğu ve askerlerin rütbeler ile alakalı tahminler yürütebiliyoruz” dedi. Bununla birlikte Sung, hükümdarın ne tarz at arabaları kullandığını ve mezarların yapılış tarzlarını gördüklerinide belirtti. Bu tarihi yapıtların hükümdarın yaşantısını yansıttığını düşünüyor.

38 yılda 700 bin insan çalıştı

Terracota ordusu ve etrafındaki eşyalar Qin hanedanlığı zamanındaki zanaat pratikleri ile alakalıda bilgiler sunuyor. İşçiler, ilk olarak imparator henüz 13 yaşında hakimiyete geldiği zaman hükümdarlarının mezarını inşa etmeye başladılar. 38 yıllık zaman aralığında 700 binden fazla insan bu büyük inşaat projesine katkıda bulundu ve bir çoğu kompleksin içerisindeki mezarlığa defnedildi. At arabaları çok karmaşık ve kırılgan olduğu için Çin’den çıkmalarına izin verilmiyor. Sung kendi sergisi için gerçeklerin yerine kopyası olanları kullanmış ve toplamda birbirinden farklı 3 bin parçayı insanlara sunmuştur.

Sung aynı zamanda bu tarihi eserlerin modern teknoloji olmadan bu şekilde yapılabilmesinin olağanüstü olduğunu, maden bilimcilerin askerlerin silahlarını krom oksitle kaplayarak aşınmadan koruduğunu ve metali güçlendirdiğini aynı stratejinin binlerce yıl önce kullanıldığını ve bu şekilde tarihi eserlerin günümüze kadar ulaştığını söyledi.

1920 yılında bilim adamı George Surgent günlük hayatta gümüş eşyaları ve banyo tesisatını paslanmadan koruyan krom kaplama metodunu insanlara bildirene kadar böyle bir metod bilinmiyordu. Buna rağmen Sung bu kimyasal koruma metodunun Qin hanedanlığı zamanında keşfedildiğini ileri sürmektedir. İnternette hala binlerce yıl toprak altında kalan kılıçların korunma metodlarının olup olmadığı ile alakalı tartışmalar sürmektedir.

Çinliler ölümden sonrasına inanıyordu

Qin Shi Huangdi’nin mezarının etrafındaki kalıntılar bize antik Çin’de ölümden sonraki hayata inancın olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda imparatorun ölümden sonraki hayatında güvenliği için kapsamlı bir orduya ihtiyaç duyduğu ve bulunan toprak müzisyenler ve akrobatlarında ölümden sonraki hayatında eğlence amaçlı kendisine eşlik etmeleri için inşa edildiği düşünülmektedir. Bu tarihi sanat eserlerine göre bir sonraki dünyada günümüzdeki gibi savaşlar ve can sıkıntılarıda olacak.